ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και εποικοδομητικές συζητήσεις που είχαμε, ήταν με το συγγραφέα και φυσιοθεραπευτή Βάιο Γκαλημάνα. Η αμεσότητά του, η ευγένεια αλλά και η προσφορά του, είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά του που μας έκαναν εντύπωση. Γεννημένος στη Στοκχόλμη και όντας κάτοικος Καρδίτσας έχει πολλά να μας πει για τη διαφορά στάσης μεταξύ της γενέτειρας του και της Ελλάδα..Η συνέντευξη αυτή αφορά την εμπειρία του ως προς το εκπαιδευτικό σύστημα της Σουηδίας, στην οποία εργάστηκε, τις δυσκολίες που αντιμετώπισε ως μαθητής με μαθησιακές αλλά περνά και ένα ισχυρό μήνυμα για την επιλογή των εκπαιδευτικών και την ευθύνη που έχουν.

-Μπορείτε να μας αναφέρετε τρεις παράγοντες με τους οποίους θα βελτιωνόταν ο τρόπος διαχείρισης των παιδιών της Ειδικής Αγωγής;

 Ως παιδί με μαθησιακές δυσκολίες και ως πατέρας δύο παιδιών πλέον, έχω συνειδητοποιήσει ότι καθοριστικό ρόλο στην ομαλή ένταξη των παιδιών στο σχολείο διαδραματίζουν πρωτίστως οι εκπαιδευτικοί. Είναι εκείνοι που οφείλουν να προσεγγίσουν με υπευθυνότητα, σεβασμό και αγάπη όλα τα παιδιά, ιδιαίτερα εκείνα που βρίσκονται στο περιθώριο και δέχονται bullying εξαιτίας των δυσκολιών που βιώνουν είτε σε μαθησιακό είτε σε κοινωνικό επίπεδο. Είναι απαραίτητη, λοιπόν, η επιμόρφωσή τους ώστε να μπορούν να διαχειριστούν οποιαδήποτε περίσταση προκύψει στο σχολείο. Η συζήτηση με όλους τους μαθητές στην τάξη για τις δυσκολίες που βιώνει ένας συμμαθητής τους και η εξατομικευμένη προσέγγιση θα ωφελούσε ιδιαίτερα. Δυστυχώς θλίβομαι βαθύτατα, γιατί  παρατηρώ ότι το εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας αδυνατεί να ανταπεξέλθει σε μεγάλο βαθμό. Ίσως θα πρέπει να υπάρχει μεγαλύτερη αυστηριοποίηση των κριτηρίων πρόσληψης για τους καθηγητές της Ειδικής Αγωγής. Βέβαια ευθύνη έχουμε κι εμείς ως γονείς καθώς θα πρέπει να αποτελούμε πρότυπα για τα παιδιά μας, να τους μιλάμε για τη διαφορετικότητα και την αξία του σεβασμού. Τα παιδιά μας μιμούνται ασυναίσθητα τις συμπεριφορές μας, γι΄αυτό με κάθε ευκαιρία οφείλουμε να τους διδάξουμε να αγκαλιάζουν και να υποστηρίζουν τα παιδιά που νιώθουν απροστάτευτα και βιώνουν δύσκολες καταστάσεις.

-Ως παιδί με μαθησιακές δυσκολίες ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε;

Από πολύ μικρός συνειδητοποίησα ότι δυσκολευόμουν σε μαθησιακό επίπεδο, καθώς δεν μπορούσα να διατηρήσω για πολύ ώρα την προσοχή μου στο μάθημα, γεγονός που αποτελούσε πρόβλημα όχι τόσο για μένα, όσο για ορισμένες δασκάλες μου που αγνοούσαν τις δυσκολίες που είχα και έβγαζαν εσφαλμένα συμπεράσματα για την εικόνα μου ως μαθητή. Δεν θα ξεχάσω ότι μια μέρα η δασκάλα μας, μας είπε να γράψουμε έκθεση με θέμα μια ελεύθερη ιστορία και μόλις πήρε το γραπτό στα χέρια της, άρχισε να φωνάζει μπροστά στους συμμαθητές μου, λέγοντάς μου με επιτακτικό ύφος ότι δεν έχω ακολουθήσει τον σκελετό της έκθεσης που  θα έπρεπε. Έμενα ωστόσο το μυαλό μου έκανε εικόνα πραγματικούς σκελετούς και κάπου εκεί η έκθεσή μου έγινε κομμάτια από τα χέρια της δασκάλας μου. Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα το bullying από τους συμμαθητές μου έγινε ακόμα πιο έντονο.

-Έχετε εργαστεί στο παρελθόν σε ειδικό σχολείο που βρίσκεται έξω από τη Στοκχόλμη ως φυσικοθεραπευτής και γυμναστής. Πώς ήταν ο χώρος του σχολείου;

Ναι εργάστηκα για 2,5 χρόνια σε ένα ειδικό σχολείο και πήρα τόσα πολλά που 2.000 χρόνια να είχα δεν θα μπορούσα να δώσω τόσα όσα πήρα. Καταρχάς τα πράγματα εκεί είναι πολύ διαφορετικά σε σχέση με την Ελλάδα. Οι εκπαιδευτικοί ήμασταν 80 άτομα σε σύνολο και τα παιδιά 48 τα οποία έμεναν σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους και με ειδικό προσωπικό που τα φρόντιζε καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Οι υποδομές ήταν εξαιρετικές όπως και το εκπαιδευτικό προσωπικό, γεγονός που χαροποιούσε όλα τα παιδιά . Σε ερώτημα που έθεσα στον διευθυντή του σχολείου για το πως αντέχει το κράτος ένα τόσο μεγάλο προϋπολογισμό, εκείνος μου απάντησε πως έστω και το 20% των παιδιών να αποτρέψουμε από κακές συμπεριφορές, είμαστε κερδισμένοι σε βάθος 20ετίας.

-Τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση στο σύστημα της Σουηδίας;

Αυτό που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στη Σουηδία είναι το σύστημα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών το οποίο διαφοροποιείται αρκετά από την Ελλάδα. Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο στη Σουηδία ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε δυσλειτουργική συμπεριφορά που θα έχει κόστος στα παιδιά. Όταν εργαζόμουν στο ειδικό σχολείο υπήρχε ένας ψυχίατρος και ένας συμπεριφοριολόγος, που εξέταζαν όλο το εκπαιδευτικό προσωπικό σε καθημερινή βάση. Ο συμπεριφοριολόγος έμενε στο σχολείο για μια εβδομάδα και συζητούσε καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας μαζί μας, παρατηρώντας και ανιχνεύοντας τις κινήσεις μας. Έτρωγε μαζί μας και συζητούσαμε για θέματα παντός επιστητού. Αργότερα συνειδητοποίησα ότι εκείνος παρατηρούσε όχι μόνο τα λεγόμενά μου, αλλά και το πως κρατούσα το πιρούνι. Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι αν οι ειδικοί κρίνουν πως κάποιος εκπαιδευτικός είναι ακατάλληλος για τη θέση, αυτόματα λήγει η συνεργασία  με το σχολείο και δεν μπορεί πλέον να εργαστεί σε αντίστοιχη θέση, καθώς τα προσωπικά του στοιχεία γνωστοποιούνται. Ίσως θα έπρεπε να ασχοληθούμε και εδώ στην Ελλάδα πιο ουσιαστικά με το ζήτημα της Ειδικής Αγωγής ώστε να ακουστούν επιτέλους όλες οι φωνές των παιδιών.

Είναι φανερό ότι πρόκειται για έναν δυναμικό και δυνατό άνθρωπο, γεμάτο αγάπη αλλά και πολύ πολύ ταλέντο. Μπορείτε και εσείς να το ανακαλύψετε, διαβάζοντας το βιβλίο του "Havana End" από τις εκδόσεις 24 γράμματα.

Ευχαριστούμε για τη συζήτηση αυτή!!

Στη συνέντευξη συμμετείχαν η Έλενα Τσίτσου και η Γεωργία Ηλίου.