Θεωρία vs Πράξη
Μαθηματικά: Πρόκειται για ένα μάθημα που διδάσκεται στο σχολείο από την Α’ τάξη του δημοτικού έως τη Γ’ τάξη του Λυκείου. Ανήκει στον κλάδο των θετικών επιστημών και αποτελεί λύση διαφυγής για όσους μαθητές θέλουν να ξεφορτωθούν τη θεωρία των Αρχαίων και της Ιστορίας.
Ποια είναι όμως η πραγματική αλήθεια; Μπορούμε να προχωρήσουμε στην πράξη παραλείποντας την θεωρία;
Η απάντηση βρίσκεται πίσω από την κλασσική ερώτηση όλων των μαθητών όταν δεν καταλαβαίνουν πώς λύσαμε μια άσκηση ή ένα πρόβλημα, «Γιατί, κυρία, το κάναμε αυτό;». Αν είχες διαβάσει τη θεωρία, θα καταλάβαινες, απαντάμε εμείς οι καθηγητές παραπέμποντας τους μαθητές στο συγκεκριμένο χωρίο της θεωρίας που τους αποκαλύπτει τους λόγους που λύσαμε με αυτό τον τρόπο την άσκηση.
Οι περισσότεροι μαθητές, δυστυχώς, παραλείπουν να διαβάσουν και να κατανοήσουν τη θεωρία πριν προχωρήσουν στην επίλυση μιας άσκησης, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κενά και οι απορίες να αυξάνονται μέχρις ότου να βρουν το θάρρος να ρωτήσουν τον καθηγητή τους. Από την άλλη, αρκετοί καθηγητές δεν επιμένουν όσο θα έπρεπε στη θεωρία είτε λόγω ύλης και πίεσης χρόνου, είτε λόγω ιδιαίτερης προτίμησης στις ασκήσεις… Μαθηματικά διδάσκουν, άλλωστε, όχι Ιστορία! Πολλές φορές, βέβαια, ακόμα κι όταν οι καθηγητές δώσουν την εξέχουσα σημασία στη θεωρία, οι ίδιοι οι μαθητές δεν αντιλαμβάνονται τη χρησιμότητά της και εκεί χάνεται η μπάλα.
Πώς γίνεται όμως να υπάρχει τόση θεωρία σ’ ένα πρακτικό μάθημα, όπως τα Μαθηματικά; Είναι απαραίτητο να την αποστηθίσουμε;
Η θεωρία των Μαθηματικών διαφέρει από τη θεωρία που μαθαίνουμε στα υπόλοιπα μαθήματα ως προς τη δομή, το περιεχόμενο και τη χρησιμότητά της. Είναι απαραίτητη για να αντιληφθούμε έννοιες και να εξηγήσουμε βήματα που συναντάμε στο πρακτικό μέρος του μαθήματος, δηλαδή στις ασκήσεις. Θεωρία και πράξη συνδέονται άμεσα στα Μαθηματικά καθώς αν δεν υπάρχει κατανόηση εννοιών, κανόνων, προτάσεων και θεωρημάτων τότε τα λάθη και οι δυσκολίες θα εμφανίζονται παντού μπροστά στους μαθητές. Η αποστήθιση δεν προτείνεται στο συγκεκριμένο μάθημα, τουλάχιστον εντός σχολικού περιβάλλοντος, αφού ο κύριος στόχος είναι η αντίληψη της θεωρίας από τον μαθητή ώστε να οδηγηθεί στην πράξη.
Αν γνωρίζουμε, λοιπόν, καλά τη θεωρία, μπορούμε να γίνουμε άσσοι στα Μαθηματικά;
Η απάντηση είναι αρνητική, καθώς αναφέραμε πως υπάρχει συσχέτιση των δύο εννοιών θεωρία και πράξη. Δεν είναι δυνατόν, αγνοώντας τη θεωρία να καταφέρουμε να λύσουμε κάποια άσκηση στα Μαθηματικά. Σκεφτείτε να δίναμε σε ένα παιδί της Α’ δημοτικού να λύσει μια δευτεροβάθμια εξίσωση…
Δεν γίνεται, λοιπόν, να υπάρχει διάκριση ανάμεσα στη θεωρία και στην πράξη και ούτε νικητής ανάμεσά τους. Πρόκειται για δύο αλληλένδετες έννοιες που η μια χρειάζεται και βοηθά την άλλη. Όταν έχουμε κλίση στα Μαθηματικά, έχει επικρατήσει να αποκαλούμαστε «πρακτικά μυαλά», στην πραγματικότητα όμως είμαστε θεωρητικά μυαλά με πρακτική αντίληψη!
Ακολουθούν μερικά tips για να μάθετε την θεωρία εύκολα και γρήγορα:
- Χρησιμοποιείστε πολύχρωμους μαρκαδόρους (highlighters) για τα σημαντικά σημεία της θεωρίας
- Σημειώστε σε χρωματιστά χαρτάκια (post it) τις έννοιες, τους κανόνες και τα θεωρήματα που θα σας χρειαστούν μέσα στη σχολική χρονιά ή/και καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής σας ζωής
- Τοποθετήστε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο δωμάτιό σας ή στο χώρο που διαβάζετε, κατά προτίμηση κοντά στο γραφείο σας, ώστε να κολλήσετε τα χαρτάκια σας για να τα βλέπετε και να τα μάθετε πιο εύκολα.