ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ

Πλέον έχουν γίνει γνωστές στο ευρύ κοινό έννοιες όπως ¨Φάσμα Αυτισμού¨, ¨ΔΕΠΥ¨. ¨Νοητική Υστέρηση¨, οι οποίες είναι συνυφασμένες με την Ειδική Αγωγή και την Αναπηρία.

Μέχρι στιγμής, οι περισσότερες αναφορές στις έννοιες αυτές γίνονται μέσω του ιατρικού μοντέλου προσέγγισης της αναπηρίας κατά το οποίο θεωρούνται διαταραχές, απόκλιση από τη φυσιολογική ανάπτυξη και χρήζουν θεραπείας με στόχο να αλλάξουν οι αποκλίνουσες συμπεριφορές. 

Επομένως, αρκετός κόσμος έχει στο νου του ότι ένας άνθρωπος με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής, για παράδειγμα, δε καταφέρνει να τα βγάλει εις πέρας στη ζωή του, αντιμετωπίζει πάρα πολλές δυσκολίες και έχει πολλά προβλήματα

Ένας διάλογος διπλανής παρέας σε καφετέρια ήρθε και συνάντησε  τις παραπάνω σκέψεις μου…

• Έστειλε μήνυμα ο Χ. πως δε θα έρθει γιατί δεν τον βολεύει το μέρος.
• Τόσο πολύ πια και δεν περνάει να μας δει;
• Όλο δυσκολίες φέρνει αυτό το παιδί! Ακοινώνητος είναι!
• Μάλλον έχει κανένα αυτισμό…

Άραγε αυτή η παρέα όντως ήθελε να δει τον Χ. ή ήθελαν ο Χ. να τους ακολουθεί μη σεβόμενοι τα θέλω του; Και εδώ τους ταίριαξε να χρησιμοποιήσουν τον όρο αυτισμό ως προσβολή.

Τηλεφώνημα από φίλη…

• Κωνσταντίνα μου, ξέχασα να κανονίσω αυτό που είπαμε, αλλά βρήκα κάτι αντίστοιχο.
• Δεν πειράζει, όλα καλά!
• Συγνώμη βρε συ, αλλά έχω και εγώ λίγο τη διαταραχούλα μου.
• Τι ποια;
• Έ, είμαι λίγο ΔΕΠΥ μάλλον!

Είναι κρίμα να υπάρχει μια τέτοιου είδους δικαιολογία για όλες τις ανθρώπινες αστοχίες και λάθη. Ακούγεται λες και ένας άνθρωπος με την αντίστοιχη διάγνωση έχει μόνο αρνητικά χαρακτηριστικά επάνω του και μια στερεότυπη εικόνα!

Το κερασάκι στη τούρτα από το τίτλο άρθρου μιας εφημερίδας… (Παραθέτω τη περίληψη):

• ¨ Γνωστό πολιτικό πρόσωπο δεν είναι ικανό να αναλάβει τις ευθύνες του γιατί πάσχει από σύνδρομο Asperger, είναι ανισόρροπος και εκδηλώνει πολλά συμπτώματα!¨

Κάπου εδώ δε ξέρω αν θέλω να γελάσω όπως όταν ακούω ένα κακό αστείο ή να κλάψω γιατί θεωρούν το Asperger αρρώστια και υπάρχουν άνθρωποι που θα το διαβάσουν!

Photo by Alexander Grey - Unsplash

Σε αντιπαράθεση με το ιατρικό μοντέλο, εισήχθη η έννοια της νευροδιαφορετικότητας το 1998 από την κοινωνιολόγο Judy Singer. Σύμφωνα με το κίνημα αυτό, οι διαφορετικές νευρολογικές λειτουργίες του εγκεφάλου είναι κομμάτι της ανθρώπινης φύσης και της ποικιλίας του ανθρώπινου DNA.

• Προωθείται η αποδοχή του διαφορετικού και οι νευροδιαφορετικοί άνθρωποι, ως Άτομα με Αναπηρία, κινούνται προς την διεκδίκηση ίσων δικαιωμάτων στη κοινωνία και την εργασία με τους νευροτυπικούς!

Χ  Αποκλείονται εκφράσεις ικανοτισμού και μισαναπηρισμού οι οποίες είναι ρατσιστικές για τα  νευροδιαφορετικά άτομα!

Σύμφωνα με τους Nario-Redmond, M. R., Kemerling, A.A., Silverman, A.  το 2019 στο Hostile, benevolent and ambivalent ableism: Contemporary manifestations. Journal of Social Issues, ο ικανοτισμός είναι η προκατάληψη και διάκριση ενός ατόμου με αναπηρία και λαμβάνει μορφές όπως η υπερπροστατευτικότητα, ο πατερναλισμός, η ανεπιθύμητη προσφορά βοήθειας και η αντικειμενικοποίησή του για σκοπούς “inspiration porn”. Οι ‘υγιείς΄ άλλοι το ηρωποιούν και το θαυμάζουν απλώς και μόνο επειδή πραγματοποιεί δραστηριότητες ρουτίνας, υποδηλώνοντας εξαιρετικά χαμηλές προσδοκίες ως προς το τί θεωρούν ότι μπορεί να επιτύχει. – Psychologynow.gr

Ως ενεργά μέλη της κοινωνίας είναι δική μας ευθύνη ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε την αναπηρία και μέσα σε αυτή και τη νευροδιαφορετικότητα. Μπορούμε να συντηρούμε θέσεις που μας καταστούν “ήρωες” ή συνειδητά να αποδεχτούμε τη νευροποικιλότητα και να βαδίσουμε σε ένα δρόμο όπου ο αυτιστικός συνάνθρωπος δε θα είναι ανάπηρος, καθώς θα του παρέχεται ό,τι χρειάζεται για την ποιότητα ζωής του!

Photo by Shannon D (@IndubitablyISFP) - Pinterest

Φωτογραφία εξωφύλλου: Photo by Scott – WebbQ Unsplash