ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Σύμφωνα με την Νέα διάταξη (Νόμος 4141/2013 - Άρθρο 43, ΦΕΚ Α 81/05-04-2013), με την οποία απλοποιείται η διαδικασία για βεβαίωση μόνιμης κατοικίας στο εξωτερικό των ομογενών, προς χρήση έναντι των ελληνικών φορολογικών αρχών το φυσικό πρόσωπο που δηλώνει κάτοικος εξωτερικού και αποκτά πραγματικό εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα, υποχρεούται να υποβάλει μαζί με τη δήλωση φορολογίας του εισοδήματός του, βεβαίωση από την αρμόδια φορολογική αρχή του κράτους στο οποίο δηλώνει κάτοικος από την οποία να προκύπτει ότι είναι φορολογικός κάτοικος αυτού του άλλου κράτους ή αντίγραφο της εκκαθάρισης της φορολογίας εισοδήματος ή ελλείψει εκκαθάρισης, αντίγραφο της δήλωσης που υπέβαλε στο άλλο κράτος. 

Η βεβαίωση αυτή χορηγείται από τη φορολογική αρχή ή από οποιαδήποτε άλλη δημόσια ή δημοτική ή άλλη αναγνωρισμένη αρχή. 

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νόμου και με τις επικείμενες διατάξεις επιχειρείται η απαλοιφή της διπλής φορολόγησης των φορολογικών κατοίκων Ελλάδας, οι οποίοι αποκτούν εισόδημα από κράτη με τα οποία δεν υφίσταται Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας του Εισοδήματος . .

Τα βασικά σημεία είναι τα εξής:

1. Φορολογική Κατοικία :

 Φορολογικός κάτοικος της Ελλάδας θεωρείται όποιος διαμένει στην Ελλάδα για διάστημα που υπερβαίνει τις 183 ημέρες μέσα στο ίδιο ημερολογιακό έτος.

2. Τεκμηρίωση της φορολογικής κατοικίας : 

Σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 62 και στην ΠΟΛ.1145/12 ,τα φυσικά πρόσωπα που δηλώνουν τόπο κατοικίας στην αλλοδαπή οφείλουν να προσκομίσουν μαζί με την δήλωση εισοδήματος.

Α) Πιστοποιητικό Φορολογικής Κατοικίας για τις χώρες με τις οποίες έχουμε υπογράψει ΣΑΔΦΕ

Β) Αντίγραφο της Δήλωσης Εισοδήματος και πιστοποιητικό κατοικίας για τις υπόλοιπες χώρες.

3. Συνήθης Διαμονή :

Εφαρμόζεται κατά κύριο λόγο για τα φυσικά πρόσωπα τα οποία διαμένουν στην Ελλάδα και η διαμονή τους δεν υπερβαίνει τις 183 ημέρες.

4. Ο φορολογούμενός φέρει το βάρος της απόδειξης της συνήθους διαμονής. 

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 § 1 του Κ.Φ.Ε., το βάρος της απόδειξης της συνήθους διαμονής το φέρει ο φορολογούμενος . Ειδικότερα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 61 § 7 και 8 του Κ.Φ.Ε., όπως προστέθηκαν με το άρθρο 12 § 5 του Ν. 3943/2011, το φυσικό πρόσωπο που δηλώνει ότι υπόκειται σε φόρο μόνο για το εισόδημά του που προκύπτει στην Ελλάδα, υποχρεούται να υποβάλλει τα δικαιολογητικά που ορίζονται σύμφωνα με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών στην αρμόδια Δ.Ο.Υ..

Αν τα δικαιολογητικά δεν υποβληθούν ή υποβληθούν εκπρόθεσμα, το φυσικό πρόσωπο θεωρείται ότι έχει την κατοικία του στην Ελλάδα.
Το γεγονός μάλιστα ότι το βάρος της απόδειξης έχει μεταφερθεί στο φορολογούμενο είναι πολύ  πιθανό να οδηγήσει σε ένα νέο καθεστώς, στο οποίο η τεκμηρίωση τη συνήθους διαμονής θα γίνεται σε ετήσια βάση, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες (πχ. Ηνωμένο Βασίλειο, Αμερική). 

Σε κάθε περίπτωση η ΠΟΛ.1145 δεν ξεκαθαρίζει  αν η τεκμηρίωση της φορολογικής κατοικίας θα πρέπει να γίνεται σε ετήσια βάση.

5. Χώρες που δεν έχουμε υπογράψει Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας

6. Χώρες της παρ.4 του άρθρου 51Α (μη συνεργάσιμα κράτη)

Μη συνεργάσιμα κράτη είναι εκείνα που δεν είναι κράτη –μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κατάσταση των οποίων σχετικά με τη διαφάνεια και την ανταλλαγή των πληροφοριών σε φορολογικά θέματα έχει εξεταστεί από τον  Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), και τα οποία:
α) δεν έχουν συνάψει με την Ελλάδα σύμβαση διοικητικής συνδρομής στο φορολογικό τομέα και
β) δεν έχουν υπογράψει τέτοια σύμβαση διοικητικής συνδρομής με τουλάχιστον δώδεκα άλλα κράτη.