Ζούμε στον καιρό των τσιγγάνων
CITY Status
Ζούμε στην εποχή της εξέλιξης, της τεχνολογίας, της ένταξης διαφόρων κοινωνικών ομάδων στην κοινωνίας μας. Τι γίνεται όμως με τους Ρομά που κατακλύζουν συνέχεια συγκεκριμένες περιοχές και οι κάτοικοι δυσανασχετούν; Η αναγνώστριά μας Κ.Π. μας έστειλε το παρακάτω κείμενο.
'Όταν ο καλός Θεός μοίρασε σιτάρι στους γκατζέ φώναξε και τα Ρομά για να
τους δώσει λίγο. Αλλά τα Ρομά δεν είχαν ούτε ένα σακούλι γιατί ήταν φτωχοί.
Τότε τα Ρομά είπαν στον καλό Θεό: «Καλέ και Αγιε Θεέ μας, δώσε μας το δικό
μας το σιτάρι μέσα στη σακούλα των γκατζέ!». Κι έτσι ο καλός Θεός έριξε το
σιτάρι τους μέσα στο σακούλι των γκατζέ. Αλλά μετά οι γκατζέ δεν ήθελαν να
δώσουν σιτάρι στα Ρομά, μολονότι τα Ρομά τους το ζητούσαν... "
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΟΥΓΓΑΡΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΟΥ M.Stewart "The Time of Gypsies"
Μονόλογος οι φωνές των πολιτών για να απομακρυνθούν οι Ρομά από τις κατοικίες τους. Βρωμίζουν με την εικόνα τους τον τόπο μας και οι φωνές μας ηχούν αρνητικά…άλλες φορές δίκαια, άλλες φορές με προκατάληψη....έρμαια των πολιτικών διαπληκτισμών και αυτοί όπως όλοι μας...σε αυτόν τον τόπο...δυστυχώς....
Οι καιροί έχουν αλλάξει δεν ζούμε πια στον καιρό των Τσιγγάνων αλλά στον καιρό του Εκσυγχρονισμού και της Διαβούλευσης. Μιλάμε όλοι για ανθρώπινα δικαιώματα αλλά κανείς δεν είναι διατεθειμένος για την θετική επίλυση ενός μείζονος σημασίας θέματος όπως η κοινωνική ένταξη των ανθρώπων αυτών στο δικό μας περιβάλλον.
Σίγουρα δεν είναι εύκολο αλλά η δική μας θετική στάση απέναντι τους θα βάλει το πρώτο λιθαράκι. Αν είμαστε πρόθυμοι με ανοιχτούς ορίζοντες και μυαλά, προγράμματα για την ένταξη των ανθρώπων αυτών στην δική μας κοινωνία υπάρχουν η πρόθεση δεν υπάρχει τις περισσότερες φορές και λογικό που να την βρούμε την κοινωνική ενσυναίσθηση όταν δεν την έχουμε ποτέ μας διδαχθεί, μια στείρα γνώση αποκτούμε που δεν βοηθάει την κοινωνία μας ακόμη και εμάς τους ίδιους.
Εγώ ως απλός πολίτης θα ήθελα να σας παρουσιάσω μέσα από την σελίδα Social Status ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά 2021-2030 που στηρίζετε σε 4 Πυλώνες στο οποίο μπορείτε να ανατρέξετε και να συμβουλευτείτε . Σας παραθέτουμε συνοπτικά τους 4 Πυλώνες του Προγράμματος του ΕΣΚΕ.
Στο πλαίσιο της νέας ΕΣΚΕ Ρομά 2021 – 2030, τα ζητήματα αυτά προσεγγίζονται διακριτά, δεδομένου ότι αποτελούν διαχρονικά κύριο παράγοντα ενίσχυσης και συντήρησης της περιθωριοποίησης των Ρομά και αντιμετώπισής τους με προκατάληψη και διαχωρισμό. Στο πλαίσιο του Πυλώνα ΙΙΙ, προβλέπονται ειδικά θεματικά μέτρα με στόχο την πρόληψη και καταπολέμηση των διακρίσεων, των εγκλημάτων και της ρητορικής μίσους, του ρατσισμού και των πολλαπλών διακρίσεων σε βάρος των Ρομά. Επιπλέον, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σε δράσεις με στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σε θέματα αποδοχής της διαφορετικότητας και της κουλτούρας των Ρομά, την ανάδειξη θετικών προτύπων καθώς και την προβολή των ιδιαίτερων πολιτισμικών και ιστορικών στοιχείων των Ρομά.
Συνοπτικά
Ο Πυλώνας Ι εστιάζει στην προστασία των ατόμων και οικογενειών Ρομά που βιώνουν συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού και είτε βρίσκονται σε κατάσταση απόλυτης στέρησης είτε αδυνατούν να εξασφαλίσουν μέσω της χρήσης ιδίων πόρων (εισόδημα από απασχόληση, οικονομικές δραστηριότητες, περιουσία) αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Η συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού των Ρομά αποτελεί κατηγορία υψηλής προτεραιότητας της ΕΣΚΕ Ρομά, καθώς εμφανίζει τον υψηλότερο βαθμό κινδύνου και την επιτακτικότερη ανάγκη υποστήριξης από τις οργανωμένες κοινωνικές υπηρεσίες, ιδίως σε περιόδους οικονομικής ύφεσης και έκτακτων συνθηκών (όπως π.χ. η πανδημία του κορωνοϊού COVID-19). Η στόχευση των μέτρων επικεντρώνεται κατ’ αρχήν στην ισότιμη πρόσβαση των ενδιαφερομένων Ρομά σε γενικά προγράμματα κοινωνικής προστασίας για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Προβλέπονται όμως και ειδικές παρεμβάσεις αποκλειστικής στόχευσης σε Ρομά για την επιτάχυνση της κοινωνικής ένταξης.
Ο Πυλώνας ΙΙ εστιάζει στην ισότιμη πρόσβαση των Ρομά στις βασικές υπηρεσίες και αγαθά που συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και στην παροχή κοινωνικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών κοινωνικής ασφάλισης, απασχόλησης και επαγγελματικής κατάρτισης, κοινωνικής κατοικίας, παιδικής φροντίδας, μακροχρόνιας φροντίδας και κοινωνικής πρόνοιας. Συγκεκριμένα, προωθείται η ανάπτυξη τομεακών μέτρων στους τομείς εκπαίδευσης, απασχόλησης, υγείας, κοινωνικής ένταξης και φροντίδας και στέγασης. Η στόχευση των τομεακών μέτρων επικεντρώνεται κατ’ αρχήν στην ισότιμη πρόσβαση των Ρομά σε γενικές υπηρεσίες, προγράμματα και παρεμβάσεις (mainstreaming) που εξυπηρετούν το σύνολο του πληθυσμού. Προβλέπονται, όμως, και ειδικές παρεμβάσεις αποκλειστικής στόχευσης σε Ρομά (όπως, ενδεικτικά, η πρόληψη και καταπολέμηση της σχολικής διαρροής των παιδιών Ρομά, πρόγραμμα υποτροφιών για Ευπαθείς Κοινωνικές Ομάδες κλπ.), που επιδιώκουν να ενισχύσουν την κοινωνική ένταξη.
Ο Πυλώνας ΙΙΙ εστιάζει σε παρεμβάσεις πρόληψης και καταπολέμησης των διακρίσεων κατά των Ρομά στις σχέσεις τους με το κράτος, την αγορά και την Κοινωνία των Πολιτών. Οι Ρομά που πλήττονται από τον ρατσισμό αφενός, βιώνουν τον αντίκτυπό του ως προς την ισότιμη πρόσβασή τους στην απασχόληση, την υγειονομική περίθαλψη, τη στέγαση, την κοινωνική φροντίδα και την εκπαίδευση, ενώ συχνά αντιμετωπίζουν και κρούσματα βίας ή καταπάτησης των δικαιωμάτων τους. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο γίνεται λόγος για τον αντιτσιγγανισμό (antigypsyism), μία διακριτή μορφή ρατσισμού με ιστορικές ρίζες που εκδηλώνεται σε θεσμικό, κοινωνικό και διαπροσωπικό επίπεδο και απορρέει από αρνητικά, κατά βάση, στερεότυπα για τους Ρομά. Σύμφωνα με τον FRA, ο αντιτσιγγανισμός αποτελεί κύριο εμπόδιο στις προσπάθειες βελτίωσης των ευκαιριών, της διαβίωσης και της κοινωνικής ένταξης των Ρομά.
Ο Πυλώνας ΙV επικεντρώνεται σε παρεμβάσεις πρόληψης και αντιμετώπισης των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι Ρομά σε σχέση με την ουσιαστική συμμετοχή τους στον σχεδιασμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση κρίσιμων δημόσιων πολιτικών. Παράλληλα, προωθεί ένα μοντέλο ενδυνάμωσης και ανάπτυξης ικανοτήτων της κοινότητας των Ρομά, των δημόσιων αρχών και της Κοινωνίας των Πολιτών με την οικοδόμηση συνεργασίας και εμπιστοσύνης. Ο Πυλώνας ΙV περιλαμβάνει μέτρα με ανάλογες δράσεις για την ενίσχυση της ενδυνάμωσης των Ρομά και ειδικά των νέων και των γυναικών Ρομά, με στόχο την ενεργό δραστηριοποίησή τους στα κοινωνικά δρώμενα, καθώς και για την προώθηση της συμμετοχής των Ρομά και της ανάπτυξης σχέσεων εμπιστοσύνης και συνεργασίας με την τοπική κοινωνία και υπηρεσίες. Επιδιώκεται η ενίσχυση της αυτοδιαχείρισης και κοινωνικής χειραφέτησης των Ρομά ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους στην προσωπική, επαγγελματική και κοινωνική ζωή. Επιπλέον, επιχειρείται η περαιτέρω ανάπτυξη και βελτίωση συνθηκών κοινωνικού διαλόγου, διαβούλευσης και συναίνεσης για την ομαλή κοινωνική συνύπαρξη των Ρομά και μη Ρομά στην τοπική κοινωνία.
Κ.Π.