ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Ως φανατική ακόλουθος της εκπαιδευτικής σελίδας e-didaskalia ,είμαι ιδιαίτερα ενθουσιασμένη για την συνέντευξη αυτή. Εν μέσω πανδημίας, όταν όλα τα μαθήματα γίνονταν διαδικτυακά, ανακάλυψα τον μαγικό αυτό ιστότοπο που τα είχε πραγματικά όλα, λύνοντας μου τα χέρια ουκ ολίγες φορές. Ο τρόπος ανάλυσης και προσέγγισης με εξέφραζε πολύ και δεν άργησε να γίνει η αγαπημένη μου πηγή πληροφοριών! 
Πολύ μεγάλη εντύπωση μου έκανε και το γεγονός ότι στα προτεινόμενα θέματα έκθεσης-λογοτεχνίας ,τα ποιήματα που περιείχε το τελευταίο θέμα, ήταν του ίδιου του δημιουργού της σελίδας και μου άρεσε πολύ η σύνδεσή τους με το θέμα! Για να μη μακρηγορώ όμως, αναφέρομαι στον κύριο Ζυμβραγάκη Αποστόλη  που μου έκανε την τιμή να  αφιερώσει από τον λιγοστό ελεύθερο χρόνο του στη συνέντευξη αυτή!

Ευχαριστώ από καρδιάς.

Κύριε Ζυμβραγάκη, είστε ιδιαίτερα γνωστός στην εκπαίδευση για τη συμβολή σας μέσα από το "Ηλεκτρονική διδασκαλία" ή αλλιώς "e- didaskalia". Πως γεννήθηκε η ιδέα αυτή;

Η e-didaskalia γεννήθηκε ως όραμα ψηφιακής εκπαίδευσης, σε μία από τις πιο δύσκολες εποχές για την ελληνική οικογένεια, την εποχή της βαθιάς οικονομικής κρίσης. Όντας κι εγώ ο ίδιος εκπαιδευτικός που βγήκε στην αγορά εργασίας στην περίοδο των μνημονίων, έβλεπα πόσοι γονείς αγωνιούσαν που δεν μπορούσαν να επενδύσουν στην εκπαίδευση των παιδιών τους, αλλά και πόσα παιδιά αρνιόντουσαν να κάνουν όνειρα, από φόβο μη ματαιωθούν. Οπότε, αρκετά προβληματισμένος για την κατάσταση αυτή, είδα την ευκαιρία που μας έδινε το διαδίκτυο. Σκέφτηκα ότι δε χρειάζονται χρήματα για ένα παιδί που πραγματικά θέλει να ενισχύσει φροντιστηριακά το μάθημά του, αλλά μια πρόσβαση στο διαδίκτυο και ένα ανοιχτό, ποιοτικό υλικό μελέτης. Γι' αυτό και από την αρχή της e-didaskalia όλο το υλικό που αναρτάται είναι προσβάσιμο και δωρεάν για όλους! 
Μάλιστα, το όραμα της ψηφιακής εκπαίδευσης μέσω της e-didaskalia, άρχισα να το υλοποιώ πριν καν δημιουργηθεί από το Υπουργείο Παιδείας το ebooks.edu, όπου υπάρχουν ψηφιακά τα σχολικά βιβλία. Να φανταστείτε για τι εποχές μιλάμε, οι πρώτες μου αναρτήσεις ήταν φωτογραφίες των σχολικών βιβλίων, τις οποίες τις συνόδευα με επιπλέον ασκήσεις για εξάσκηση. Ήξερα, όμως, εξαρχής που ήθελα να φτάσω αυτή τη δουλειά. Είχα στο μυαλό μου να δημιουργήσω ένα εκπαιδευτικό blog, στο οποίο να μπαίνει κανείς και να βρίσκει υλικό να εμπλουτίζει τη μάθησή του, από το Νηπιαγωγείο μέχρι και τη Γ' Λυκείου. Και πράγματι, σήμερα στην e-didaskalia υπάρχουν περισσότερες από 72.000 αναρτήσεις, οι οποίες καλύπτουν όλο το ελληνικό σχολείο σε επίπεδο σημειώσεων, αναλύσεων, σχεδιαγραμμάτων, φύλλων εργασίας, διαγωνισμάτων, εκπαιδευτικών παιχνιδιών, εκπαιδευτικών βίντεο, αλλά και βοηθημάτων με λύσεις. 

Αναμένατε αυτήν την τόσο μεγάλη απήχηση;

Τα πρώτα χρόνια το blog το επισκεπτόμουν εγώ και ίσως από περιέργεια όποιος γνωστός μου του μιλούσα τόσο θερμά γι' αυτό. Ωστόσο, όπως σας είπα και προηγουμένως, το είχα όραμα να γίνει ένα μοναδικό σημείο αναφοράς για την εκπαιδευτική κοινότητα της χώρας μας. Οπότε, μέσα μου το πίστευα ότι αυτή η διαχρονική δουλειά αργά ή γρήγορα θα φτάσει σε εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς. Και πράγματι χρόνο με το χρόνο, από στόμα σε στόμα, η δουλειά αυτή έφτασε σε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Ειδικά δε την περίοδο της πανδημίας, όταν έκλεισαν τα σχολεία εν μία νυκτί, χωρίς καμία υποδομή για τηλεκπαίδευση, η e-didaskalia ήταν εκεί, μία έτοιμη πλατφόρμα με στημένο υλικό για όλα τα μαθήματα όλων των τάξεων. Γι' αυτό και την περίοδο της καραντίνας η επισκεψιμότητα άγγιζε ασύλληπτα νούμερα, δικαιώνοντας αυτή τη μακρά περίοδο σκληρής δουλειάς.

Έχετε ένα εντυπωσιακό βιογραφικό, πόσω μάλλον για έναν άνθρωπο σε τόσο νεαρή ηλικία. Ποιο κομμάτι των σπουδών σας, καθόρισε την πορεία σας;

Νομίζω ότι είναι η φύση μου τέτοια, που δε μου αρέσει η στασιμότητα. Γι' αυτό και επιδιώκω κάθε χρόνο να εμπλουτίζω το βιογραφικό μου είτε σε επίπεδο σπουδών είτε σε επίπεδο επαγγελματικών εμπειριών. Αν, όμως, έμενα σε ένα μόνο απ' όσα έχω σπουδάσει, νομίζω ότι το μεταπτυχιακό μου στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επαγγελματική μου πορεία. Ιδιαίτερα το γεγονός ότι βρέθηκα σε μια δομή Ειδικής Αγωγής για ένα εξάμηνο στο πλαίσιο της πρακτικής μου άσκησης, με έκανε να αναθεωρήσω πολλά σχετικά με την προσέγγισή μου στην εκπαίδευση. Είμαι πια πεπεισμένος ότι το βασικό πρόβλημα της εκπαίδευσής μας είναι ότι δίνεται στους εκπαιδευτικούς ένα συγκεκριμένο κλειδί, για να ξεκλειδώσει τις κλειδαριές των μαθητών του. Ωστόσο, οι κλειδαριές αυτές είναι μοναδικές και διαφορετικές και όσο κι αν εμμένουν με αυτό το ένα κλειδί, αυτές δεν ανοίγουν. Γι' αυτό, προκειμένου να ξεκλειδώσουμε και να ανοίξουμε την πόρτα των παιδιών στον μαγικό κόσμο της γνώσης, θα έλεγα πως θα ήταν καλύτερο να απαλλαγούμε από την εμμονή για ένα και μόνο κλειδί και να προσπαθήσουμε να φτιάξουμε εξατομικευμένα και διαφοροποιημένα κλειδιά που να ταιριάζουν στις απαιτήσεις του κάθε παιδιού ξεχωριστά.

Μέσα από την εμπειρία σας, θεωρείτε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα, όπως έχει διαμορφωθεί, εκκολάπτει επαρκώς καταρτισμένους μαθητές;

Όσο περισσότερες εμπειρίες αποκτώ στο σχολείο όπου εργάζομαι πλέον, τόσο περισσότερο πιστεύω ότι το πρόβλημα του εκπαιδευτικού συστήματος είναι ακριβώς ότι περιμένουμε να εκκολάψει καταρτισμένους μαθητές. Θέλω να πω πως η εμμονή στον τεχνοκρατικό προσανατολισμό του σχολείου έχει οδηγήσει σε μία απογυμνωμένη εκπαίδευση με βαθμοθηρικό στόχο. Οι στόχοι του σχολείου, όμως, δεν μπορούν να αρχίζουν και να τελειώνουν εκεί. 
Το σχολείο πρωτίστως πρέπει να στοχεύει στη χαρά των παιδιών. Θα έπρεπε πρώτα να αναρωτιόμαστε αν οι μαθητές μας είναι χαρούμενοι στην τάξη μας και πολύ αργότερα αν έχουν καταρτιστεί. 
Έπειτα, το σχολείο πρέπει να κοινωνικοποιεί τα παιδιά. Είναι σήμερα οι μαθητές μας κοινωνικοποιημένοι; Με άλλα λόγια, συμμετέχουν όλοι ανεξαιρέτως στα σχολικά δρώμενα; Έχουν μάθει να συνεργάζονται; Υπάρχει αλληλεγγύη μεταξύ τους; Σέβεται ο ένας τη διαφορετικότητα του άλλου; Βλέπετε; Προηγούνται πολλές ερωτήσεις που πρέπει να καλυφθούν, πριν φτάσουμε την ερώτηση για την κατάρτιση. 
Κι ίσως εντέλει να είμαι αρνητικός και στην εξειδίκευση των παιδιών στο πλαίσιο του Δημοτικού και του Γυμνασίου. Θα προτιμούσα αυτές οι δύο βαθμίδες, που αποτελούν και την υποχρεωτική εκπαίδευση των παιδιών στη χώρα μας, να προσφέρει ποικίλες γενικές γνώσεις στα παιδιά. Να έχει ο σημερινός μαθητής μία διευρυμένη οπτική για πολλά και διάφορα θέματα και όχι ένα στενό εξειδικευμένο προσανατολισμό. Να μάθουμε στο παιδί του 2024 να διαχειρίζεται ορθά και κριτικά τις άφθονες πληροφορίες που του εμφανίζονται μπροστά του, να ξεχωρίζει και να αποφεύγει τα fake news και όχι να παπαγαλίζει συγκεκριμένες πληροφορίες ενός εξειδικευμένου μαθήματος, για να πάρει καλό βαθμό. 

Θα προτείνατε αλλαγές;

Πολλές και ριζοσπαστικές. 
Αρχικά, θεωρώ ότι οι βαθμοί στην υποχρεωτική εκπαίδευση, βλάπτουν περισσότερο την ποιότητα της μάθησης απ' ό,τι την αναβαθμίζουν. Γι' αυτό και θα πρότεινα στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο να μην υπάρχει βαθμολόγηση, αλλά μόνο περιγραφική αξιολόγηση, ώστε να ανατροφοδοτείται επαρκώς το παιδί και να προσπαθεί να βελτιωθεί. Πιστέψτε με, ένα 15 στο τετράμηνο δε λέει τίποτα μπροστά σε μία παράγραφο που αναλύει διεξοδικά την πορεία του παιδιού στο εν λόγω μάθημα. 
Στη συνέχεια θα άλλαζα τον τρόπο εξέτασης των μαθημάτων. Δεν έχει πλέον νόημα να εξετάζονται οι μαθητές στην παπαγαλία και στη στείρα απομνημόνευση πληροφοριών. Το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα ως επί το πλείστον σχεδιάστηκε για να καλύψει τις ανάγκες της βιομηχανικής επανάστασης. Είναι, δηλαδή, ένα εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο διαμορφώθηκε έτσι ώστε να προετοιμάσει παιδιά ικανά να μπορούν να απομνημονεύσουν πληροφορίες, για να είναι ικανά αργότερα στα εργοστάσια να απομνημονεύουν μηχανικά και αυτόματα πώς να λειτουργούν τα μηχανήματα. Ωστόσο, σήμερα η κοινωνία μας βιώνει μια νέα επανάσταση, την ψηφιακή. Σήμερα οι πληροφορίες είναι σε αφθονία γύρω μας και δημιουργείται μια καινούργια σημαντική κοινωνική απαίτηση: η ικανότητα για γρήγορη και ορθή αξιολόγηση και χρήση όλων αυτών των πληροφοριών. Γι' αυτό και θα έβαζα τα παιδιά να γράφουν διαγωνίσματα με ανοιχτά βιβλία, σε ερωτήσεις που απαιτούν σύνθεση πολλών και διαφορετικών πληροφοριών, ώστε να μπορέσουν να εξασκήσουν την κριτική σκέψη και την ικανότητά τους να επεξεργάζονται γρήγορα και σωστά πολλές πληροφορίες. 
Ακόμα, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της γενικής παιδείας θα έβαζα περισσότερες διαθεματικές εργασίες στα σχολεία -γιατί όχι- σαν ένα νέο μάθημα που θα στόχευε προσανατολισμένα στην απόκτηση πολλών και διάφορων πληροφοριών, όχι μέσα από ένα συγκεκριμένο κεφάλαιο, αλλά μέσα από μία στοχευμένη εργασία. Για παράδειγμα, τη μία εβδομάδα οι μαθητές να έχουν να υλοποιήσουν μια διερευνητική εργασία για τη Γαλλία, βρίσκοντας πληροφορίες για την ιστορία της, τη γεωγραφία της, τη γλώσσα της, τον πολιτισμό της, τη θρησκεία της, την οικονομία της, κτλ., την άλλη να κάνουν κάτι παρόμοιο για άλλη χώρα, κ.ο.κ. Μέσα από αυτές τις εργασίες θα δινόταν η ευκαιρία για εμβάθυνση μέσα στην τάξη, ώστε εκπαιδευτικοί και μαθητές να συζητούν για τα θρησκευτικά, για τα οικονομικά, για τα φιλολογικά, για τα κοινωνικά και για ένα σωρό ωραία πράγματα που θα προκαλούν ένα ειλικρινές ενδιαφέρον, το οποίο μέσα από την ενεργό συμμετοχή θα μετουσιώνεται σε γνήσια γενική μάθηση.
Και τέλος, θα αποσύνδεα τις πανελλαδικές εξετάσεις από το σχολείο. Θεωρώ ότι το σχολείο δεν είναι χώρος προπαρασκευής εξειδικευμένων εξετάσεων, αλλά χώρος καλλιέργειας γενικής παιδείας. Δεν είναι χώρος ανταγωνισμού, αλλά χώρος συνεργασίας. Δεν είναι χώρος άγχους και πίεσης, αλλά χώρος χαράς και δημιουργίας. Θα πρότεινα, λοιπόν, τα παιδιά που θα τελείωναν τη Β' Λυκείου να είχαν δύο επιλογές: α) είτε να έπαιρναν απολυτήριο και να συνέχιζαν όπως ήθελαν με αυτό είτε β) όσα επιθυμούσαν να συνέχιζαν σε μία νέα τάξη προετοιμασίας εισαγωγικών εξετάσεων για τα ΑΕΙ, όπου εκεί θα εξειδικεύονταν για να δώσουν εξετάσεις για να περάσουν στη σχολή της αρεσκείας τους. Με άλλα λόγια, να μη θυσιάζονται όλα αυτά τα σχολικά χρόνια και οι πολλαπλοί στόχοι του σχολείου για τις πανελλαδικές εξετάσεις. Ας γίνεται προετοιμασία μόνο μία χρονιά για όσους πραγματικά το θέλουν και φυσικά ας μειωθούν τόσο η εξωφρενική ύλη όσο και οι απαιτήσεις των μαθημάτων αυτών.

Πώς μπήκε η συγγραφή στη ζωή σας;

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου γράφω. Θα έλεγα ότι είναι ο τρόπος εκτόνωσης και χαλάρωσής μου. Βέβαια, πέρα από τη χαλάρωση, τα τελευταία χρόνια έχω εντάξει τη συγγραφή και στην επαγγελματική μου ζωή. Στο πλαίσιο της εργασίας μου, έχω εκδώσει δύο βιβλία που πραγματικά θεωρώ ότι έλειπαν από την αγορά. Το πρώτο είναι το "Όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις" που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις 24γράμματα, με το που άλλαξε ο τρόπος εξέτασης των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα των Νέων Ελληνικών και βρέθηκαν οι διδάσκοντες "να κολυμπούν στο χάος". Το εγχειρίδιο αυτό συγκεντρώνει με πολύ απλό και οργανωμένο τρόπο όλη τη θεωρία που πρέπει να γνωρίζουν οι υποψήφιοι και "λύνει τα χέρια" στον εκπαιδευτικό που θέλει να προσφέρει ένα δομημένο και άρτιο μάθημα στους μαθητές του. To δεύτερο είναι το "Επάγγελμα μαθητής - Εγχειρίδιο για μια πετυχημένη σχολική ζωή" πάλι από τις εκδόσεις 24γράμματα. Πρόκειται για έναν πρακτικό οδηγό για παιδιά όλων των ηλικιών, μάχιμους εκπαιδευτικούς και ενεργούς γονείς, μέσα στο οποίο αναλύονται τεχνικές μελέτης, μνημονικές τεχνικές, διαχείριση των εξετάσεων, διαχείριση του άγχους και ευεξία, αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών, προετοιμασία για τη ζωή μετά το σχολείο και άλλες πολλές συμβουλές που μπορούν να οδηγήσουν τα παιδιά στη σχολική επιτυχία.

Ποια τα μελλοντικά σας σχέδια;

Υγεία να έχουμε και ευτυχώς κινούμαι σε έναν επαγγελματικό χώρο που οι εξελίξεις δε σταματούν ποτέ! Καλά να είμαστε και να ανανεώσουμε το ραντεβού μας σε λίγα χρόνια από τώρα, ώστε να δούμε τι νέο προέκυψε μέσα στο διάστημα αυτό!