Καρκίνος του στόματος. Πρόληψη – Συμπτώματα – Αντιμετώπιση
Οι περισσότεροι καρκίνοι του σώματος εμφανίζονται όταν τα κύτταρα των ιστών ξεκινούν να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και γρήγορα. Φυσιολογικά τα κύτταρα του σώματος πολλαπλασιάζονται για να ανανεώνονται οι ιστοί. Όταν η διαίρεση των κυττάρων γίνεται χωρίς λόγο τότε μπορεί να προκύψει ένας όγκος.
Ο καρκίνος του στόματος μπορεί να εμφανιστεί στην γλώσσα, στα χείλη, μέσα από τα μάγουλα, στον οισοφάγο, τον φάρυγγα, τον ουρανίσκο και τα ούλα. Συνήθως εμφανίζεται σε άτομα άνω των 40 ετών εάν κι ο μέσος όρος ηλικίας εμφάνισης του μειώνεται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα ο καρκίνος του στόματος να εμφανίζεται και σε άτομα των 30 ετών.
Πάνω από το 70% των καρκίνων του στόματος, του φάρυγγα και του οισοφάγου επηρεάζεται από το κάπνισμα και το αλκοόλ. Λόγω της εγγύτητας των ιστών αυτών με τους λεμφαδένες, ο καρκίνος του στόματος μπορεί να προκαλέσει μεταστάσεις μέσω του λεμφικού συστήματος σε όλο το υπόλοιπο σώμα.
Οι ενοχοποιητικοί παράγοντες της εμφάνισης καρκίνου του στόματος είναι:
- Το αλκοόλ
- Το κάπνισμα ( ιδιαίτερα ο συνδυασμός με το πρώτο)
- Η HPV λοίμωξη ( ιός των ανθρώπινων κονδυλωμάτων)
- Η έκθεση στον ήλιο (για την εμφάνιση καρκίνου στα χείλη)
- Το αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα (σε ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα)
Συμπτώματα που μπορεί να σχετίζονται με τον καρκίνο του στόματος:
- Άφθες ή έλκη που δεν φεύγουν εύκολα ( >2 εβδομάδες)
- Πρήξιμο-ογκίδια στα χείλια ή τα μάγουλα (από την εσωτερική πλευρά)
- Δυσκολία στη κατάποση
- Αιφνίδια και ανεξήγητη κινητικότητα δοντιών
- Λευκά σημάδια επάνω στα ούλα ή την γλώσσα που δεν φεύγουν εάν τα καθαρίσουμε με μια γάζα (λευκοπλακία).
- Κόκκινα σημάδια στο στόμα που εξελίσσονται σε έλκη ή όχι (ερυθροπλακία)
- Σε ασθενείς με οδοντοστοιχίες, πόνος στα ούλα κάτω από την οδοντοστοιχία κ εμφάνιση εμμένουσας πληγής που δεν φεύγει.
Είναι σημαντικό να επισκεφτούμε τον οδοντίατρο μας για έλεγχο εάν έχουμε ένα έλκος ή μια άφθα που πονάει και δεν φεύγει μέσα σε δυο εβδομάδες.
Η διάγνωση γίνεται συνήθως με ιστολογική εξέταση μετά από βιοψία από στοματολόγο. Στην περίπτωση ανίχνευσης καρκίνου γίνεται έλεγχος για μεταστάσεις.
Η θεραπεία του καρκίνου το στόματος έχει να κάνει με το σημείο του στόματος στο οποίο βρίσκεται, το στάδιο αλλά κι αν έχουν γίνει μεταστάσεις σε άλλους ιστούς. Σημαντική είναι επίσης η ηλικία του ασθενούς, οι συνήθειες του (κάπνισμα, αλκοόλ, διατροφή) αλλά κι η ύπαρξη υποκείμενων νοσημάτων. Η πρώτη προσέγγιση είναι η χειρουργική αφαίρεση της βλάβης, η ακτινοθεραπεία, η χημειοθεραπεία ή συνδυασμός αυτών.
Πρόληψη
Δεν υπάρχει καλύτερη θεραπεία από την πρόληψη. Γι’ αυτό και πρέπει να μειώσουμε τους παράγοντες κινδύνου που μπορούν να οδηγήσουν στην εμφάνιση καρκίνου του στόματος. Πρέπει λοιπόν να υπάρξει διακοπή του καπνίσματος και περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ. Επίσης σημαντική είναι κι η μείωση έκθεσης στον ήλιο και η χρήση αντιηλιακού ακόμα και στα χείλη. Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας είναι η διατροφή. Μια δίαιτα πλούσια σε φρούτα και λαχανικά θα δώσει στον οργανισμό τις απαραίτητες βιταμίνες και αντιοξειδωτικά.
Το παρακάτω βίντεο αποτελεί έναν οδηγό αυτοψηλάφισης που μπορεί να κάνει ο καθένας μας, ειδικά αν ανήκουμε στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Σκοπός του είναι αν εντοπίσουμε κάποιο από τα συμπτώματα, να επισκεφθούμε αμέσως τον οδοντίατρό μας, καθώς η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές.